SIMULIZI

Nilipotea! - Sehemu ya 1.

Friday, April 26, 2019 naomimwakanyamale 0 Comments


unda alitamani isiwe siku ile au alfajiri ile tena. Ndio kwanza alikuwa akipitiwa na usingizi. Alijitahidi kumuonyesha hajamsikia. Akageuka upande wa pili taratibu na kuvuta shuka mpaka kichwani. Mara akasikia shuka likivutwa na kutupwa sakafuni kwa nguvu. “Usinifanye mimi mjinga. Twende.” Tunda alikaa. “Uliniambia tutapumzika hata siku tatu dad, ili nipone kabisa! Bado nina maumivu makali.” “Unafikiri utazoeaje kama ukichukua muda wote huo!? Hebu twende.” Alimuona baba yake akitoka pale chumbani kwao na kurudi chumbani kwake na mama yake. Tunda alichukua kama dakika mbili hivi akiwaza, kisha akamfuata kabla hajafuatwa tena. Alitoka taratibu ili asimuamshe mdogo wake wa kiume aliyekuwa akilala naye chumba kimoja.

“Mbona umechelewa hivyo!?” “Nilipitia chooni.” “Sitaki harufu mbaya, Tunda. Na nilisha kwambia. Ingia hapo bafuni ujisafishe tena.” Bila kuongeza neno huku akiwa na usingizi mzito, Tunda aliingia ndani ya bafu lililopo humohumo chumbani kwa wazazi wake hao, akaamua kuoga kabisa ili kuondoa usingizi. Baada ya muda mfupi alitoka akiwa anatetemeka baridi. “Afadhali umeamua kuoga kabisa. Sasa toa kabisa hilo taulo. Litakuwa linatunyima uhuru.” Akiwa anatetemeka baridi asubuhi hiyo ya saa 10, akaweka taulo pembeni, nakubakia kama alivyozaliwa.

“Njoo.” Tunda akapanda pale kitandani akiwa vile vile mtupu. Akamsogelea. Akampapasa kwa muda, kisha akamuuliza, “Si unakumbuka pakuanzia?” Tunda akatingisha kichwa kukubali. “Haya mtoto mzuri. Anza taratibu angalia meno. Si unakumbuka?” “Ndiyo dad.” “Ndio maana nakupenda Tunda. Unamjali sana dad.” Akacheka kidogo wakati Tunda anahamia miguuni mwake kuanza kumuhudumia baba yake huyo wa kambo.

Alihangaika kwa muda mrefu huku midomo ikimuuma. Taya nzima ilikuwa ikimuuma kwa kukaza misuli ya kinywa wakati baba huyo akisikika furahia vilivyo. Tunda alikuwa akitokwa na machozi kwa maumivu ya mdomo akiwa amekandamizwa kwa nguvu sana kichwani. Alijitahidi kubana misuli ya mdomo huku akiumia na kutamani baba yake amalize angalau arudi kulala kidogo kabla muda wa kwenda shuleni kufika. Lakini kila alipotaka kumuachia baba yake ili arudi kulala, yule baba aliendelea kumkandamiza kichwa chake chini zaidi, kumuashiria asiache anachomfanyia hata kidogo. Tunda aliendelea kumsikilizia baba huyo akitoa miguno ya kufurahia anachomfanyia.
“Mdomo unauma dad!” “Acha uvivu wewe! Ona umenikata! Inabidi nianze upya wakati nilikuwa nimeshafika karibu kabisa! Nilikwambia nini kila ninapokuwa nimefika katikati?” Kabla Tunda hajajibu, akamuinamisha tena kichwa kwa nguvu. Tunda akajua anatakiwa aanze upya.

Safari hii alijikaza. Alifanya juhudi zote kwa wakati mmoja ili kumfikisha haraka, apumzike. Baada ya muda Tunda alishangaa akivutwa kutoka chini miguuni alikokuwa amepiga magoti pale kitandani, akavutwa mpaka juu na kuinamishwa vizuri. Hakuna jinsi alivyoweza kuvumilia yale maumivu, kwani alikuwa akiingia kwenye vidonda. “Naumia dad! Naomba nimalizie na leo kwa mdomo. Nitafanya vizuri.” Tunda aliongea huku akilia taratibu kwa maumivu makali aliyokuwa akiyapata kila baba huyo alivyokuwa akiingia na kutoka. Hakujibiwa ila kwa vitendo, alijua jibu lake ni hapana. Alikuwa ameshikiliwa kiuno chake kwa nguvu sana, huku akisukumwa kwa kasi isiyo ya kawaida, baada ya muda mfupi aliachiwa na baba yake akajitupa pembeni na kupitiwa na usingizi hapo hapo.

Maumivu makali aliyokuwa nayo yalimfanya Tunda ashindwe kulala. Alirudi bafuni, akajisafisha taratibu, akavaa nguo zake na kuelekea jikoni juu ya friji ambako mama yake huwa anaweka dawa. Alitoa kijipaketi ambacho kilikuwa na dawa kali za diclofenac ambazo alikuwa akimuona mama yake akizitumia sababu ya maumivu ya mgongo. Akameza mbili kama mtu mzima ili maumivu yapungue kwa haraka kama alivyofundishwa na baba huyo siku ya kwanza, kisha akarudi kulala. Alijilaza pale kitandani akijibembeleza yeye mwenyewe. Hakuna wakumwambia, hakuna wakumlilia. Aliyekuwa anatumia mwili wake alimuacha anakoroma, hana hata habari na kile kinachoendelea kwa Tunda. Aligugumia maumivu mpaka zile dawa zilipoanza kumtuliza, usingizi ukaanza kumchukua.

Akiwa ndio amepitiwa tu na usingizi baada ya maumivu makali aliyokuwa nayo kupungua, baba yao akarudi tena pale chumbani. Lakini safari hii aliwaamsha wote wawili, yeye na mdogo wake Tom. “Nimeshaandaa kifungua kinywa. Changamkeni, tunaondoka baada ya muda mfupi sana kuanzia sasa.” Alikisogelea kitanda cha Tom, mwanae wa kwanza kutoka kwa mama yake Tunda na kumtoa kitandani. “Acha kulala wewe kama mtoto wa kike!” “Shikamoo baba!” “Marahaba. Amka ujiandae.” Tom alikuwa na miaka 10, darasa la nne wakati Tunda akiwa ndio mwisho kabisa wa kumaliza darasa lake la saba akiwa binti wa miaka 14 akikaribia kufikisha 15 mwaka huo huo. Mpaka umri huo Tunda bado hakuwa amevunja ungo.

Ilikuwa bado ni mapema sana. Ilikuwa nilazima wawahi kuondoka ili baba yao awashushe shuleni, na yeye awahi kazini. Walipata kifungua kinywa kwa haraka kila mtu akawahi garini.“Mama na dada wanarudi lini?” Tom akamuuliza baba yake. “Mpaka  likizo ya mama yako iishe.” “Tutaenda kumuona yeye na mtoto?” “Na shule unataka kumuachia nani?” Tom akanyamaza. Muda wote huo Tunda alikuwa kimya, akimuomba Mungu likizo ya uzazi ya mama yake iishe ili arudi nyumbani, pengine atapumzika mateso anayopewa na baba yake wa kambo.

“Sina hela yakula shule leo.” Tunda alimsikia Tom tena. Yeye alikuwa kimya kabisa akiwaza yake huku akisikiliza mazungumzo ya Tom na baba yake. “Kwa hiyo?” Baba yake alijibu kwa ukali kidogo, Tom akanyamaza. “Acha jeuri wewe Tom. Sema  ‘baba naomba hela’.” “Nimemkumbuka mama.” “Ndiye anayekufundisha ukorofi?” Tom akanyamaza kwani ni kweli alipendwa na kudekezwa sana na mama yake.

Walipofika kwenye mataa ya Ubungo wakiitafuta Mwenge ili kwenda Mbezi beach ilipokuwepo shule yao, baba yao aligeuka nyuma na kuwapa kila mmoja pesa ya matumizi shuleni. “Asante.” Ndio neno alilozungumza tu Tunda, tokea apande kwenye hilo gari, zuri lililokuwa likitoa hewa safi. Tena iliwekwa kitu maalumu chakufanya panukie. Alikuwa amekaa pale yupo kama hayupo. Tokea alipoingia kwenye hiyo gari iliyokuwa na vioo vyeusi kwenye viti vya nyuma, nakutengeneza kiza zaidi ndani kwani nje bado kulikuwa ni giza, alijiegemeza karibu na dirisha, akafunga macho.

Walishushwa kwenye shule hiyo ya maana, wakiwa wasafi sana. Kuanzia sare za shule mpaka viatu vyao, ungejua tu ni watoto wanaotoka kwenye familia bora. Hata mabegi yao ya shule, baba huyo alikuwa akinunua kwa bei ya juu. Wakamuaga baba yao, wakati wanashuka, akamwita Tunda. Tunda akarudi, Tom alishakimbia ndani ya geti la shule. “Umekumbuka kunywa dawa?” “Ndiyo.” “Umefanya vizuri Tunda. Unataka nikuletee nini nikija kuwachukua?” Tunda kimya. “Basi kwa kuwa wewe ni mtoto mzuri, unanifurahisha, nikija kuwachukua jioni, nitawapeleka KFC mkale kuku na nitakununulia icecream. Sawa?” “Asante.” Tunda akashukuru, nakuondoka bila hata kugeuka nyuma na baba yao nae akaondoa gari kurudi alikotoka ila akienda kazini, mitaa ya Oyster Bay.

Kitu chakwanza Tunda alichofanya mara baada yakuingia darasani, nikulala. Alijiegemeza kwenye deksi lake kisha akapitiwa na usingizi mzito sana. “Una nini Tunda? Unaumwa?” “Naumwa kichwa mwalimu.” “Umemeza dawa?” “Ndiyo.” “Mmebakiza muda mfupi sana mfanye mitihani. Lazima kujikaza.” Tunda alijivuta vizuri, akakaa. Kwani tabia yake yakulala darasani haikuwa kitu cha ajabu. Walimu wote walimjua hivyo. Muda wote huo lugha iliyokuwa ikitumiwa hapo ni kingereza. Tena kingereza kizuri.

Hapakuwa na mtu yeyote anayezungumza kiswahili kwenye shule hiyo. Walimu wengi walikuwa wageni. Tena kipindi hicho cha Tunda anamaliza darasa la saba, ndio shule hiyo ilikuwa imeingiza walimu wa kujitolea kutokea bara la Ulaya. Walikuwa walimu sita, wakiume na wakike.

Ukiingia hapo ndani la hilo geti la shule, ungeweza kusema umeingia nchi ya Ulaya. Lugha na mandhari yake, vilikuwa vikivutia sana. Ada yenyewe ilikuwa kubwa sana, aliweza baba yao kwa kuwa alikuwa akifanya kwenye kampuni binafsi/NGO ya wazungu nchini Tanzania. Kwanza walikuwa wakilipwa kwa dola, na sehemu ya ada za watoto wao, ilikuwa ikilipwa na kampuni hiyo na ndio maana waliweza kusoma hapo bila shida, japo ni kweli hata hiyo asilimia chache aliyokuwa akilipa Collin, baba yake wa kambo Tunda, ilikuwa kubwa tu.

Japokuwa Tunda alikuwa akisoma shule nzuri sana, lakini hakuwa akinufaika nayo hata kidogo. Darasani alikuwa akikaa kiti cha mwisho kabisa, kwenye kona ya darasa. Hakuwa akipenda kukaa mbele kabisa. Kwanza hakuwa akielewa chochote humo darasani lakini ilikuwa ikimlazimu kuwepo hapo shuleni.
*****************************************

Mama yake Tunda alikaa kwa miaka mingi sana bila kupata mtoto wa pili kutoka kwa mumewe, Collin. Baada ya kumpata Tom, alihangaika sana kushika mimba. Mpaka Tom anaingia darasa la nne, ndipo akashika mimba ya mtoto huyo wa kike, Aneti. Alipojifungua, na matatizo ya mgongo yalizidi, ndipo akaamua arudi akamalizie likizo yake ya uzazi kwa wazazi wake. Nia ni mama yake amsaidie mtoto wakati akijitibu mgongo, akiwa na matumaini kwa dawa alizopewa hospitalini na bila purukushani za mume, atajiuguza kwa utulivu na kupona tu.

Muda huo ambao mama yake alipokuwa kijijini akimalizia likizo yake ya uzazi, mumewe aliutumia vizuri sana. Kwa kuwa mkewe aliondoka na msichana wa kazi, ili akamsaidie kulea mtoto huyo mchanga, baba huyo alikuwa huru kufanya atakalo. Walikuwa na kijana wa kazi, lakini alikuwa akilala nje. Alifanya kazi zote ikiwemo kufua na usafi, muda wa kwenda kulala ulipokuwa ukifika, Collin, au baba Tom kama wengi walivyozoea kumwita hasa majirani na ndugu wa karibu, alikuwa akifunga milango yote vizuri na yeye ndiye aliyekuwa akibaki na funguo za kila mlango wa nyumba hiyo.

Basi atawaaga kila mmoja kuwa wanakwenda kulala mpaka siku inayofuata, lakini haikuwa hivyo kwa Tunda. Kwa kuwa alijua Tom analala kama maiti kwa michezo mingi hasa kucheza mpira wa miguu, alisubiria kama lisaa limoja tu, ndipo alipokuwa akiingia chumbani humo na kumwita Tunda. Alimuhamishia chumbani kwake na kufanya kile anachotaka kwenye mwili wa binti huyo, mpaka akitosheka ndipo anaweza kumruhusu arudi kulala chumbani kwao. Wakati mwigine alikwenda kumfuata na asubuhi kabla hapaja pambazuka vizuri. Ila kama usiku uliopita alitumia muda mrefu na mtoto huyo akimchezea, basi hakuwa akiamka tena alfajiri. Alilala moja kwa moja mpaka asubuhi, hapo ndipo Tunda naye alipopata muda wa kulala mpaka asubuhi, na angalau aliweza kuto lala darasani.
*****************************************
Siku hiyo jioni bila kutarajia, wakaona mama yao, dada wa kazi na mtoto huyo mchanga wanaingia hapo nyumbani. Hazikuwa habari za kufurahisha kwa baba Tom, lakini si kwa Tunda. Tunda alishukuru sana Mungu. Alijiambia angalau ataanza kulala vizuri bila kuguswa na mtu yeyote, usiku kuchwa. Mama yake alisema likizo yake ya kujifungua ilikuwa imeisha, hivyo ilimpasa arudi siku mbili kabla kwa maandalizi ya kurudi kazini.

“Daah! Karibu sana mke wangu. Naona umetunzwa vizuri, ukanenepa. Mpaka mate yananitoka!” “Mwenzio bado mgongo unanisumbua kweli! Hivi nikirudi tu kazini kesho kutwa nitaenda kumuona tena daktari aliyeniandikia hizi dawa. Sipati nafuu niliyotegemea.” “Daah! Mbona kama huo mgongo haunihurumii?” Tunda alikuwa akiwasikiliza wakiongea sebleni yeye na mdogo wake wakiwa mezani wanajisomea.

Mama yake alicheka taratibu. “Pole mume wangu, endelea kuwa mvumilivu. Ipo siku nitapona tu.” “Hata hivyo nitafanyaje? Navumilia tu. Si ndio kwa shida na raha kwenyewe huko?” Wakacheka kwa pamoja. “Ndio maana yake! Na matunda yenyewe ndio haya unayaona.” Akamuonyeshea mtoto. Waliendelea kuongea na kucheka huku wakipeana habari za tokea walipoachana.

Tunda alitamani kama mama yake angekuwa akijua au hata kuhisi ukatilia aliokuwa akifanyiwa na mumewe na zaidi uvukwaji wa mipaka aliovuka wa kumwingilia kabisa pindi alipoondoka, lakini asingethubutu hata kugusia. Kwani yeye na mama yake hawakuwahi kuwa na mahusiano yakaribu hata kidogo. Hakujua endapo angemwambia, ingekuaje. Kitu alichokuwa akiogopa ni kurudishwa kwa baba yake. Na ndiyo silaha ndogo tu aliyokuwa akiitumia baba huyo wa kambo kumtishia Tunda tokea mara ya kwanza alipomtoa sharti ya juu kunyonya maziwa ya Tunda na kumchezea atakavyo mpaka aliporidhika.

Alimtisha kwa kumwambia akileta ukorofi na kufanya chochote ambacho hatafurahia yeye basi hatasita kumfukuza pale kama mbwa na kumrudisha kwa baba yake mzazi ambako alitolewa huko nusu mfu. Mwanzoni kabla baba huyo hajaendelea sana mwilini mwake, Tunda aliona ni heri kuendelea kumridhisha baba yake wa kambo kuliko mateso ya kwa mama yake wa kambo.

Walianza taratibu tena bila shida. Collin au baba Tom, alianza kuridhika kwa kumchezea tu Tunda mpaka anakamilisha starehe zake. Alianza kumchezea kwa kumtoa nguo ya juu tu huku akimpapa ndani, nakuridhika. Akaanza kumuomba awe anamuonyesha hapa na pale. Kwa upole na ubabe. Vitisho na akikataa, basi litatafutwa kosa lakumfanya achapwe hata na mama yake.

Salama ya Tunda ikawa kumtii dad. Hapo mama hana usemi. Nyumba inakuwa na amani. Collin akafanikiwa kumfanya Tunda kuanza kuzoea kukaa uchi mbele yake. Basi atamshika, mbusu, nyonya vimaziwa, huku akimtaka na Tunda amshike hapa na pale mpaka anaridhika. Hiyo haikuwa shida kama shida ya kwa mama wa kambo. Tunda akaona hiyo atamudu kabisa.

Akafundishwa akaelewa wapi pakushika na nini chakufanya mpaka aambiwe basi. Ikaendelea hiyo kwa miaka karibia mitatu. Baba huyo akanogewa anachofanyiwa na kabinti hako, mpaka sasa alipopata huo uhuru, alipoachiwa hao watoto. Tom alitamani sana kwenda kijijini na mama yake, lakini shule hazikuwa zimefungwa bado. Iliwalazimu yeye na Tunda wabaki na dad ambaye na yeye alikuwa na majukumu ya kazi. Hapo ndipo akaanza kumuandaa sasa Tunda kwa penzi kamilifu, akiwa tayari ameshafikisha miaka 14, anakaribia 15.



  
Historia ya Tunda.
M
anda, mama yake Tunda, na baba yake, walikuwa na mahusiano. Wakati huo Manda akisomea unesi kwenye chuo cha Muhimbili na baba yake Tunda ndio ameingia kazini kama muhasibu. Kwa viwango na malengo ya Manda, baba yake Tunda, yaani Yohana, alikuwa ni daraja tu. Kumsaidia kuishi mjini na kumaliza shule yake. Kwanza sio kwamba alikuwa na pesa nyingi. Alikuwa kama mwajiriwa wa kawaida tu. Mshahara na marupurubu ya enzi hizo makazini, ilitosha kumuweka Manda mjini.

Wakiwa kwenye mahusiano hayo yaliyojaa hila, kaka huyo akimtunza Manda akijua atakuja kumuoa mara baada ya kumaliza chuo, huku Manda akijua wazi hana mpango wa kuja kuolewa naye ila pesa yake tu, Yohana akamtambulisha Manda kwa moja ya mfanyakazi mwenzake aliyekuwa amehamia hapo wizara ya Utalii.

Amosi au Mosi alikuwa anatokea kwenye kampuni ya mtu binafsi, akaomba kazi wizarani hapo, akapata na kuhamishiwa kitengo cha uhasibu ambako yupo Yohana. Mosi alibeba vigezo na sifa zote za mwanaume wa ndoto za Manda. Bila Yohana kujua, wawili hao wakaanza mahusiano. Yohana akiwa bosi wa Mosi. Lakini Manda alimpenda sana Mosi kuliko Yohana.

Mosi hakuona sawa kumzunguka Yohana, anayemfundisha kazi, mpole na alikuwa mstaarabu sana. Manda akamuahidi kumuacha Yohana ili wawe wote kihalali bila kificho. “Tafadhali uzungumze naye.” “Wala usijali. Kwanza hata Yohana mwenyewe sio kwamba hata anampango wa kunioa. Ni basi tu na mimi nilikuwa sijapata mwanamme wa uhakika.” Manda akamtuliza Mosi.

Mapenzi mazito yakaendelea. Alimpenda Mosi na kumthamini japo alikuwa hatoi hongo nzuri kama Yohana, kitu kilichokuwa kikimfanya awe anarudi mara moja moja kwa Yohana ambaye hakuwa akimpenda kabisaa. Katika mchanganyo huo, Manda ndio akashika mimba ya Tunda.

Mimba alishika muda ambao hata hakutegemea. Ndio alikuwa amefika mwisho wa chuo, akiwa ameshaamua kuachana kabisa na Yohana, lakini shida ikamrudisha tena kwake, akaenda mara moja tu kuomba pesa, na ndio wakakutana siku hiyo baada ya muda mrefu kidogo akiwa anaendelea na Mosi. Sasa swali likawa mimba ni ya nani!

Japokuwa mapenzi yalikuwa kwa Mosi, lakini kwa Yohana alikuwa akinufaika na pesa, tena wakati mwingine mpaka ada. Asingethubutu kumvalia kondomu au kumkatalia penzi kila anapoenda kuomba pesa. Tena wakati mwingine alianza kwa kumpa penzi ndipo alipomchomoa pesa. Ila ni kweli hakuwa akimpenda. Kwanza rangi yake! Alikuwa mweusi wa kutosingizia. Mweusi haswa, mjaluo wakutouliza. Kilichomfanya amvumilie ni hongo tu. Yohana alikuwa akijua kutoa. Alikuwa akimpa kila pesa anayomuomba, tena bila swali.

Ila Mosi yeye alikuwa akiuzika. Hata alipokuwa akimtambulisha kwa rafiki yake aliuzika kirahisi na walimsifia. Mahusiano yake na Yohana hayakutangazwa sana ila kwa marafiki zake wakaribu sana tena waliojua wazi anamtumia tu. Mimba ya nani? Akaona ampe jukumu hilo mwanaume anayempenda na aliyekwisha mtambulisha mpaka nyumbani na ndiye alikuwa na ndoto ya kuja kuolewa naye. Utajiri na mengineyo walishaweka mipango kadhaa kama kuanzisha biashara na mipango mingi tu ya pamoja. Yohana akamnyamazia, hakumpa hata habari ya ule ujauzito. Kwanza hakuwa na uhakika sana kama ni yake. Maana alimnyamazia kwa muda hata simu zake aliacha kupokea, mpaka alipopata shida ya pesa tena, ndipo alipomtafuta. Akampa penzi, akapewa pesa, ndio akaondoka kabisa na kumblock kila mahali asiweze hata kuwasiliana naye. Na alikusudia kutokumuona tena. Mwezi mmoja na masiku kadhaa kupita, ndipo alipojigundua ni mjamzito, mapenzi yakiwa yamenoga kwa Mosi. Mimba ya nani?

Mambo yaliharibika au Tunda alianzisha chuki kwa mama yake pale alipozaliwa mweusi kama baba yake. Manda akiwa kwenye penzi zito na mahusiano aliyokuwa akiyafurahia, Tunda akampokonya tonge mdomoni kwa kuzaliwa mweusi haswa. Watoto wengi huanza kuzaliwa weupe kwanza na kuja kubadilika rangi baadaye, lakini sio Tunda. Manda alisema wazi mbele ya muuguzi kuwa amezaa paka! Alishtuka na kushindwa kumshika Tunda kwa muda akiwa chumba cha kujifungulia. Alizaliwa akiwa mdogo sana kama njiti. Mweusi aliyekolea haswa, na vimacho kama mtu aliye levywa sana. Hana nywele kabisa kichwani. Upara kama kwenye mkono au mguu.

Mosi alipomuona tu Tunda baada ya Manda kujifungua, alibaki ameduaa kama Manda mwenyewe. Alikuwa nje ya chumba cha kujifungulia akimsubiri Manda ajifungue, huku akipiga simu kila mahali kwa ndugu jamaa na marafiki akitangaza kusubiria mtoto wake. Akashangaa Manda anatoka na kile kitoto. Alizima kwa muda kama anayetaka kuanguka kwa mshtuko. Hapakuwa na swali kama ni mtoto wa bosi wake Yohana au la. Akaondoka kwa hasira, bila hata kumgusa yule mtoto, na hakumuaga hata Manda mwenyewe, aliyemuona msaliti wa kupindukia. Hakuwahi kurudi tena wala kumtafuta tena Manda. Tunda alifanana na baba yake bila hata swali.

Kilichomuudhi zaidi Mosi ni uongo aliokuwa amehakikishiwa na Manda kuwa alishaachana kabisa na baba yake Tunda na wala hawawasiliani. Na ilikuwa zaidi ya mwaka na miezi kadhaa kupita. Alipohakikishiwa kuwa amebaki yeye peke yake kama mpenzi, ndipo akapata ujasiri waku mtambulisha kwa kila mtu kama mke mtarajiwa.

Mbaya zaidi na yeye Mosi alikuwa na msichana mwingine kwa siri. Alimchagua Manda na kuamua kutulia naye baada ya Manda kumwambia amebeba mimba yake. Manda alishatambulishwa mpaka kwa wazazi wa Amosi na Manda alishampeleka mpaka kwao. Taratibu za mahari ilikuwa zifuate mara baada ya Manda kumaliza kabisa shule yake ya unesi.

Manda aliingiwa na chuki na Tunda, akashindwa kabisa hata kumnyonyesha. Alikuwa akilia ndio hasira zinapanda zaidi. Akaona isiwe shida, asije akamuua nakuishia jela, ndipo akampeleka kwa wazazi wake Morogoro, na kumtelekeza hapo kama mtoto wa mama yake. Kwa aibu ya kuachwa na mwanaume aliyemtambulisha nyumbani kwao na kuishia kuleta mtoto asiyejulikana, Manda alipotea kabisa nyumbani kwao na kukata mawasiliano kabisa na wazazi wake hata na ndugu zake aliokuwa akiishi nao jijini Dar. Maisha yake yakaendelea jijini asitake kujua kabisa kinachoendelea kwa Tunda wala wazazi wake. Tunda alikuwa akimkumbusha machungu. Hakutaka hata kumfikiria.

Tunda kwa bibi & babu.
Bila shida wala manyanyaso, Tunda alilelewa kwa upendo mkubwa sana na bibi yake na babu kama katoto ka uzeeni, akielewa wale ndio wazazi wake. Kwa kuwa Manda alimtelekeza kabisa huyo mwanae na wala hakutaka mahusiano naye, hapakuwa na sababu hata wazee hao kuanzisha habari zakuibua maswali kutoka kwa Tunda ambapo walijua hawana hata majibu.

Mtoto ni mweusi sana, hafanani na Manda hata kidogo na wazi siye wa mwanaume aliyeletwa kutambulishwa hapo. Amosi au Mos, alikuwa mweupe. Wakati wanaachiwa hapo huyo Tunda, hawakuwa wameambiwa baba yake ni nani. Manda alikuja mida ya mchana na huyo mtoto, akamwambia mama yake anakaribia mitihani, anaomba amshikie huyo mtoto. Basi. Hakusema kwa muda gani, na hata kama anaompango wakuja kurudi tena. Ndio ikawa kimya. Hawakujua alipo na wala hakuwahi kupiga simu ya kuulizia hata hali ya wazazi wake mpaka alipompata Collin ambaye ndiye baba yake Tom.

Manda & Collin.
Collin alikuwa kijana anayejielewa. Mwanaume wa maana, kazi nzuri, mzuri wa sura. Yeye alikuwa akiuzika zaidi kwa kuwa pesa ilikuwepo, na kwenye mazungumzo yake, huwezi kukosa maneno kadhaa ya kingereza.

 Manda alimnasa katika mihangaiko ya jijini Dar. Aliapa lazima ndiye atakayekuwa mumewe. Hakutaka hata kumchunguza, alijiambia kila mwanadamu anazo kasoro zake. Atajua mengine mbele ya safari. Ni heri akafie kwenye neema. “Kwanza mimi sijawahi ona ndoa ya ajabu sana hapa duniani!” Akajifariji Manda na kuanza kumng’angania haswa.

Collin alimvutia zaidi mara baada yakumpeleka nyumbani kwake, maeneo ya Kitunda. Ilikuwa nyumba mpya tu ndio na yeye alikuwa amehamia hapo, anaishi na kijana wa kazi tu. Safari za hapo hazikumwisha Manda. Kupika na kupakua. Muda na wakati wowote alikaribishwa kama kwake.
Akajua kuwa Collin anafanya kazi maeneo ya Oyster bay, kwenye kampuni ya kigeni. Collin analipwa kwa dola Tanzania! Mungu ampe nini Manda. Akaanza na kulala kabisa. Na kila akilala hapo, asubuhi alitoka na Collin, kwenye gari safi. Anamshusha kazini kwake katika hospitali za Muhimbili, wakati na yeye Collin anakwenda kazini kwake Oyster bay.

Haya, Collin anapopata safari nje ya nchi, basi yeye ndiye aliyekuwa akiachiwa lile gari, pesa za matumizi na funguo za nyumba. Hakuna jinsi ungemwambia Manda kuwa hajayapatia maisha, akakubali. Zawadi nyingi alikuwa akiletewa kutoka nchi mbali mbali alizokuwa akienda Collin kikazi. Manda akatulia kabisa hapo nyumbani kwa Collin.

Alipoona muda unazidi kwenda, mwaka na unakaribia kuisha na mwaka wa pili, hatangazi ndoa, akamshikia mimba ili kumganda zaidi. Ndipo Collin naye akaona kwa kuwa ameshika mimba, na Manda alikuwa ametulia anafaa kuwa mke, basi, akaona ahalalishe tu. Kwanza walikuwa ni kama wakiishi pamoja.

Collin kijana wa familia. Kaka anayetegemewa kwao. Hawezi kufanya mambo kiholela, akata kuonana na wazazi wa Manda. Hapo ndipo ikawa mshtuko na ndio akamkumbusha Manda, anao wazazi na Tunda aliyemtelekeza. Anafanyaje? Tokea amuache Tunda ilikuwa imeshapita miaka zaidi ya mitano. Anarudije tena kwa wazazi! Lakini Collin akaonyesha hicho kipengele ni cha muhimu sana kwake na familia yake, hawawezi kukivuka. Kwa kuwa Collin alikuwa na pesa, Manda akang’ata meno. Ikabidi kutafuta njia yakurudi kwao.
Ndipo safari ya kijijini ikapangwa. Manda akarudishwa na msafara wa magari kwa heshima zote. Kilichowashangaza hata wazazi wake, ni vile ambavyo hakumtambulisha kabisa Tunda kwa mumewe. 

Kibao kilipomgeukia Tunda.
M
aisha ya Tunda yaliendelea bila shida wala hakuhisi kupungukiwa mpaka alipofika darasa la pili, akiwa na miaka 9. Bibi yake alishamuanzisha shule kulekule kijijini. Alianza darasa la kwanza akiwa na umri wa miaka 8. Akiwa darasa la pili kwa umri huo ndipo macho yake yalipofunguliwa na kupata habari zilizo mshangaza na kubadili maisha yake kabisa.

Ndugu aliodhani ni kaka zake na dada, kumbe ni wajomba na kina mama mkubwa, walianza kulalamika kuwa wanashindwa kuwatunza wazazi wao vizuri, kwani kila pesa na chakula wanavyowatumia wazazi wao pale kijijini haviwatoshi sababu ya jukumu zito la Tunda. Kwenye kikao hicho cha ndugu waliokuwa wamekusanyika nyumbani hapo kutokea mikoa mbali mbali nchini Tanzania, kwa ajili ya sikukuu ya krisimasi, walimtaka mama Tunda, yaani Manda ambaye ni mdogo wao wa mwisho amtoe mtoto wake hapo.

“Kwani huyu mtoto anakula nini haswa, chakumaliza chakula cha humu ndani jamani!? Mbona mnataka kumsimanga mtoto bila sababu?”  Alilalamika mama yao, yaani bibi yake Tunda. Wote kwa pamoja walimshambulia mama yake Tunda, wakiongozwa na kaka yao mkubwa. “Haiwezekani mama! Huyu Tunda alilelewa humu ndani kwa kuwa mama yake alisema ana mambo ya shule, na hana uwezo. Tangia anazaliwa huyu mtoto umekuwa ukimlea wewe mwenyewe, wakati mama yake yupo mjini! Sasa hivi shule yake imeisha, ameajiriwa, tena serikalini.  Na ana mume mwenye uwezo tu. Kwa nini asimchukue mwanae?” Alitoa hoja hiyo kaka yake Manda.

“Naombeni muda wa kumwandaa mume wangu jamani!” Manda aliingilia. “Unachomuandaa ni nini!? Kwani mpaka sasa hivi yeye hajui kama una mtoto?” Manda hakumjibu dada yake akababaika kidogo bila jibu la ndiyo kwa haraka, kitu kilichoshangaza ndugu zake. “Bado hujamwambia ukweli tu!?” Kaka yake mwingine akauliza kwa mshangao. “Miaka mitatu iliyopita tulikwambia umwambie ukweli mumeo juu ya huyu mtoto. Ukatujibu kwa kiburi hapa, Manda. Utamdanganya kuwa ni mdogo wako mpaka lini?” Wote walianza kumshambulia Manda, ambaye ndio kwa mara ya kwanza na Tunda anajua kuwa ni mama yake sio dada anayemfuata.

Kadiri kikao kilivyozidi kuendelea, ndivyo ndugu hao walivyozidi kumbana Manda kwa hoja nzito, tena kwa kupokezana. “Kwanza sio sawa hata kwa Tunda mwenyewe jamani! Kwa nini aishi hapa kijijini wakati mama yake yupo mjini kwenye elimu nzuri na maisha bora!?” Dada mkubwa akaongeza.

“Baba, naomba muda mwingine. Ndio ndoa yenyewe nahangaika kuunganisha undugu. Nina mtoto naye mmoja tu. Tena kadogo hivi! Tokea wakati huo nahangaika mtoto wa pili. Leo yule bwana ajue nimedanganya, nina mtoto mwingine! Jamani! Akiniacha? Nafanyaje na watoto hawa wawili!?” Manda aliendelea kusihi. “Basi ongeza mchango wakuleta hapa nyumbani.” Dada yake anayemfuata akadakia. “Hatuwezi kuendelea kumlea mtoto wako wakati wewe unaishi kwa raha mjini.” “Tena raha kweli kweli. Na gari umenunuliwa! Wengine tumekuja hapa na mabasi, wewe umekuja ukiendesha! Unayo pesa Manda. Acha kutulalia.” Walizidi kumbana. “Wengine tuna gari moja familia nzima. Lakini mwenzetu unafaidi tu mjini, wakati sisi tunakulelea mtoto wako hapa! Gari la kifahari unalo…” “Najenga jamani! Nikimaliza mbona nitakuja kumchukua huyo mtoto!” Manda alijaribu kujitetea na kuharibu zaidi.

“Ehee!” “Si mnamsikia wenyewe? Yaani sasa hivi wenzetu wanajenga nyumba ya pili, wakati karibia wote sisi hapa tunaishi nyumba za kupanga! Haiwezekani.” “Atakosaje kujenga majumba mjini wakati sisi tunamlelea mwanae? Majukumu yake yote mazito tumembebea sisi.” “Lakini sasa na wewe unatuchanganya. Mara ya kwanza umesema ukaongee na mumeo kwanza, mara ya pili unasema mpaka umalize nyumba. Sasa ujenzi wa nyumba na kumlea mwanao vinaingilianaje!?” “Si..” Mama Tunda alitaka kujitetea lakini kaka yake akaingilia. “Sikiliza Manda, acha kukwepa majukumu yako. Safari hii unaondoka na mwanao. Unapoondoa hiyo gari yako kurudi mjini, hakikisha haiondoki na huyo mtoto wako mmoja wa kiume tu. Unaondoka na Tunda. Mwisho wa mazungumzo. Usitufanye sisi watoto wadogo hapa, alaa!” Kaka yao akaahirisha kikao kwa kumtaka Tunda aondoke pale.

Ulikuwa usiku mrefu sana kwa Manda, akifikiria chakufanya na huyo mtoto ambaye alishamdanganya mumewe kuwa ni mdogo wao wa mwisho. Alimwita kitoto cha uzeeni kwa wazazi wake. Hata hivyo alimuona mara mbili tu. Mara ya kwanza walipokuja hapo kijijini kutoa mahari na mara ya pili alipokwenda kumtizama baba yake Manda alipokuwa mgonjwa sana. Walijua angekufa. Ndipo Manda alipokwenda na mumewe, tena kutoa lawama ya ndugu na aibu kwa mumewe. Maana mama yake alipiga simu akiwa analia sana, Manda alikuwa na Collin, ndipo Collin akashauri waende tu kumuona mgonjwa. Lakini haikuwa hiari ya Manda. Na ndipo alipokuwa akikutana na Tunda akiwa ameshikiliwa na bibi yake kama simu ya mkononi bila kumuachia kila mahali. Na ndipo hapo Manda akamwambia mumewe anadekezwa kwa kuwa nikitoto cha uzeeni, yaani mdogo wake.

 *****************************************

Manda alipata wazo lililomfanya aanze kupiga simu huku na kule usiku huo huo kujua alipo Yohana. Alikusudia kutorudi kwa Collin akiwa na Tunda. Baada ya kuelekezwa nyumbani kwa Yohana, ndipo akalala kwa amani akiwa amepata suluhu. Kama kawaida yake Manda hajigusi akiwa nyumbani hapo. Alikuwa kama anakuja kusalimia nyumbani kwao, basi atafika hapo na msichana wake wa kazi, au pesa yakutosha kulipa wanakijiji wengine kumfanyia majukumu yake ya hapo nyumbani kama kuchota maji na kusafisha. Hakuwa akijigusa, na hakujaliwa aibu kwa kaka zake wala dada zake. Atakaa bila yakujigusa, kama majukumu yake akiwa ameshamlipa mtu amfanyie. Kwanza anakuwa msafi sana na amependeza muda wote na vitu vyake vya thamani. Huwezi kumpa kazi.

Aliamka akiwa alishachotewa maji yakuoga usiku uliopita. Na alikuwa anaondoka, hakuwa na sababu yakufanya kazi yeyote kile. Akamfuata mama yake jikoni.“Vipi?” Mama yake akamuuliza mara alipoingia na kuwakuta Tunda na mama yake wamekaa tu hapo jikoni. Kilikuwa kijumba kidogo tu, nje ya nyumba yao.

 “Tunaondoka sasa hivi.” “Bila ndugu zako!? Si walikuomba lifti angalau uwasogeze?” “Watapanda basi. Walivyokuwa wakinishambulia jana, walisahau kuwa hawana usafiri?” Manda alimgeukia Tunda. “Nenda kavae tunaondoka.” “Unaondoka naye?” “Si ndivyo walivyosema wanao, na wewe ukanyamaza?” Manda alijibu kwa hasira. “Unampelekea wapi?” “Naomba sasa hivi usiniulize hayo maswali mama. Ungetaka, ungenisaidia jana pale kwenye kikao wakati anafukuzwa. Kwanza huyu ni mwanangu, nafanya naye ninachotaka.” Mama yake akasimama na mshangao usoni.

“Hayo umeyajua lini!? Uliniletea huyu mtoto hata week hajatimiza! Ukamuacha hapa miaka yote hiyo bila hata kumjulia hali. Ulisahau kama ni mwanao? Nimemlea Tunda kama mwanangu wa kumzaa. Ulikuwa hujui uzima wake wala ugonjwa. Ukapotea mpaka ukampata mwanaume ndio nikaiona sura yako bila kutaka kujua uzima wa mtoto wako. Baada ya kurudi kwako, kila nilipokuwa nikikuomba pesa zakumsaidia huyu mtoto, hukuacha kunipa sababu. Leo unamtoa hapa halafu huniambii unapompeleka! Maana naijua roho yako wewe, Manda. Huwezi kwenda naye kwako.” “Kwani huyu mtoto nilimuokota? Si ana baba yake?” “Hilo umelijua lini?” Manda akanyamaza.

“Usiniletee wazimu wako Manda!” “Sasa mnachotaka kwangu nyinyi ni nini jamani!? Mmesema nimchukue mwanangu. Namchukua, halafu mnaanza maneno mengine!” “Sijashindwa kukaa na Tunda mimi, na wala sikatai umchukue. Lakini nataka uhakika na anapokwenda.” “Sasa unafikiri nitaenda kumtupa huko mjini?” “Hushindwi wewe.” “Nishindwe wakati mchanga, niweze sasa hivi? Si ningemtupa pale tu nilivyojifungua, lakini mbona nilimleta huku?” “Kwani kumtupa mtoto ni mpaka jalalani? Tangia ulipomuacha huku, niambie ni lini ulimletea gauni hata la sikukuu? Kila kitu namnunulia mwenyewe. Sasa kama sio kumtupa huko ni nini?” “Nataka kuondoka mama. Sitaki masimango. Sasa uniambie wewe mwenyewe, sasa hivi tena, kama unataka niondoke naye au nikuachie?” Manda aliuliza kikorofi.

“Baba yake anajua kama unampeleka?” “Ataenda kujua huko huko.” “Akimkataa?” “Anamkataa vipi mtoto aliyefanana naye hivyo! Ona kilivyo cheusi na macho kama pak…, baba yake.” Manda alibadili neno. Mama yake aliumia sana. “Manda acha kufuru wewe mtoto! Mungu aliyemuumba huyu mtoto anakusikia wewe!” “Hebu nenda kavae bwana na wewe, acha kunitizama kama, nini sijui! Sitaki unicheleweshe.” Manda alimgeukia Tunda na kumnyanyua pale chini kwa kumvuta mkono. “Fanya haraka.” Alimsukuma nje ya mlango.

*****************************************

Kutoka huko kijijini milima ya Uluguru, foleni ya kuingia jijini siku hiyo ya jumapili, na kusimama mara kwa mara sababu ya mtoto, na ugomvi mkubwa ulioanza asubuhi hiyo kabla ya kuondoka, Manda akitukanana na ndugu zake. Yeye akiwa ndio mtoto wa mwisho. Alihakikisha anawachafua hao wakubwa zake. Anawatolea dukuduku lote, ndipo akaondoka na watoto wake kurudi Dar. Waliingia jijini Dar mida ya jioni.

Tunda alikuwa akiogopa sana kutenganishwa na bibi yake, ambaye alikuwa kama mama kwake. Akiwa binti mdogo sana ambaye hakuwa na kauli yoyote mbele ya jamii, alitamani kama angewasihi ndugu za mama yake wamwache palepale kwa bibi yake, hata kwa masharti ya kupunguza kula. Lakini alisikia mazungumzo yote waliyokuwa wakizungumza siku iliyopita tena wote wakiwa na jazba.

  
Tunda kwa baba mzazi.
“Shuka sasa. Ndio nakupeleka kwenu. Na ukakae vizuri huko. Huna pengine pakwenda.” Manda alimgeukia mwanae mara baada ya kuegesha gari pembeni ya nyuma hiyo alipoambiwa ndipo kwa baba yake. Tunda hakuwa hata akijua jinsi yakufungua ule mlango. Hakuwahi kupanda gari kama lile tangia anazaliwa, zaidi ya basi tena la pale pale kijijini endapo wanaenda kununua vitu kijiji kingine na bibi yake au mjini.

“Si nimekwambia ushuke! Unashangaa nini sasa?” Manda aliongea kwa ukali zaidi, yeye akiwa ndani ya gari kama dereva, na wanae hao wawili wakiwa wamekaa kiti cha nyuma. Tunda na mdogo wake, Tom ambaye alikuwa na umri wa miaka minne. Yeye alifungwa kwenye kiti maalumu, pembeni ya Tunda ambaye alikuwa amekaa tu hata mkanda hajafungwa. Njia nzima Tunda ndiye aliyekuwa akipewa maelekezo ya nini chakufanya kwa Tom, tena kwa ukali sana. Alimnywesha maziwa, juisi na kumpa vitu vidogo vidogo na kumfuta hapa na pale pindi alipojichafua, akiwa amekaa vile vile kwenye kiti chake amefungwa vizuri, Tunda akihangaika. Mara apige magoti, mara asimame hapo hapo kwenye gari huku akitetemeka sana asijue chakufanya huku akipigwa mara kwa mara kwa kutokuelewa haraka wakiwa huko huko njiani.

*****************************************

Bado Tunda alikuwa akibabaika kwa hofu sana, hajui jinsi yakufungua mlango wa gari ili ashuke. Manda alishuka kwa hasira sana na kwenda kufungua mlango alipokuwa amekaa Tunda. Alimfinya mapajani kwa nguvu sana huku akiuma yeye mwenyewe Manda meno yake kwa nguvu. “Lione lilivyozubaa kama baba yake! Hebu shuka.” Alimvuta kwa nguvu mpaka nje ya gari, na kibao kikali cha mgongoni kilimfuata Tunda. “Twende kwa baba yako.” Tunda alikuwa kimya kabisa, bila hata kulia wala kutoa sauti ya maumivu. Kwani alishajaribu kulia njiani mara baada ya kunaswa kibao cha usoni lakini aliongezewa kipigo kingine cha onyo asithubutu hata kutoa chozi au sauti yake isiwahi kusikika hapo ndani ya gari.

Baada ya mama yake kugonga mlango kwa hasira, mlango ulifunguliwa na msichana wa kazi. Manda aliingia akiwa amemshika Tunda mkono huku akimvuta kama mwizi.“Baba mwenye nyumba yupo?” Manda aliuliza akiwa ameshaingia ndani. Walipokelewa na  macho ya mshango na watu waliokuwa wamekaa sebleni wakiangalia tv. Bila salamu. “Nimekuletea mjaluo mwenzako, sijui kabila gani, mtajijua wenyewe na rangi zetu za ajabu ajabu!” Tunda aliachwa pale katikati ya sebule na mama yake, bila utambulisho wowote, mama yake akaondoka.

Nikweli Tunda alikuwa mweusi na mama yake alijaliwa weupe wakiasi, kama bibi yake Tunda. Tunda alibaki akitizamana na mwanaume ambaye ni kweli na yeye alikuwa mweusi sana kama yeye. “Umekula?” Yule baba akamuuliza Tunda. Tunda alitingisha kichwa kukataa. “Anakula wapi na kwa chakula kipi bila utambulisho!?” “Wewe mwenyewe umeona hapa. Sijatambulishwa.” “Makubwa! Kwa hiyo na wewe ndio leo unakutana naye?” “Yaani ndio leo najua hata kama mimba yake ilitungwa. Manda hakuwahi hata kunigusia.” “Ndio inakuaje sasa?” “Kuhusu nini tena?” “Huyu mtoto! Swali gani hilo na wewe!?”  Mama Chale aliendelea kuuliza kwa kushangaa.

“Si umemsikia mama yake?” “Ningejuaje kama yule ndiye aliyekuwa mkeo wa zamani wakati hukunitambulisha?” “Hakuwa mke wangu bwana. Mambo ya ujanani.” “Ujana gani huo mpaka mkazaa!?” “Kwani mimba inashika kwa muda gani na wewe, mbona unataka kuanza maneno yasiyo na maana?” “Unaona siongei chamaana siyo!? Sasa utamlea mwenyewe huyo mtoto.” Mama Chale akanyanyuka ili aondoke na yeye.

“Mbona hivyo Mama Chale! Hebu rudi tuzungumze.” “Unataka tuzungumze nini? Naletewa mtoto nisiyemjua ndani ya nyumba yangu, tena bila taarifa! Kana kwamba haitoshi, unanitukana, tena mbele yake! Dharau gani hiyo!?” “Sijakutukana mke wangu. Wewe mwenyewe umeona staili niliyoletewa huyu mtoto. Nahisi ni kupaniki tu” Akajaribu kubembeleza ili kuweka sawa mambo.
“Staili hiyo si yakunidanganya mimi tu? Huyo mama yake alijuaje unapoishi kama hamkuwa na mawasiliano ya muda mrefu? Kuchelewa kote huku kurudi nyumbani kila siku unaniambia mpo kwenye auditing, kumbe ulikuwa unaenda kukumbushia! Mmenichezea mchezo wa danganya jinga, mbele ya macho yangu! Sasa na mimi simtaki.” “Humtaki vipi na wakati unamuona kabisa huyo mtoto ni wangu kabisa?” “Siwezi kulea mtoto wa mtu baba Chale. Sitaki kesi. Mrudishe kwa mama yake. Kwanza analala wapi hapa?”

*****************************************

Haya, Tunda yupo nyumbani kwa baba mzazi. Ameachwa katikati ya sebule akiangalia wenyeji wake wakigombana juu yake. Kumbe hata pakulala hakuna?
§  Nini kilitokea hapo na kumpelekea Tunda kuangukia mikononi kwa Collin, baba wa kambo aliyejua ni mdogo wa mkewe?
§  Kama ulivyotangulia kuona kule kwa mama mzazi, Collin amemgeuza Tunda, binti wa miaka 14, nyumba ndogo yake. Akimfaidi bila shida. Nini kitaendelea kwenye maisha ya Tunda.

Endelea kufuatilia Sehemu ya 2 na tembelea mtazamohalisi.com kwa hadithi zaidi.

0 comments: